(13 Kasım 1919’da Mustafa Kemal’in Harbiye Nazırı Cemal Paşa’ya gönderdiği bir telgraf bulunuyor. Konuyla ilintili olduğu için şu bilgileri tekrar yazıyorum. Bilindiği üzere 20-22 Ekim 1919’da Amasya’da Heyet-i Temsiliye adına Mustafa Kemal ile Bahriye Nazırı Salih Paşa görüşmüştü. İlgili tarihteki gönderilerde detayları bulabilirsiniz. Nutuk’ta bu konu hakkında Mustafa Kemal’in görüşleri şöyledir:)
‘Başta Sadrazam Ali Rıza Paşa olmak üzere hepsinin aciz, Padişah gözünde bir mevki tutmak isteyen kimseler oldukları, bir kısmının Milli Mücadele’nin yanında bir kısmının da karşısında bulundukları, bununla birlikte, Zâtışâhane (Padişah), ilk fırsatta bunları düşürerek yerine istibdadı sürdürecek bir hey’et getirmek isteyeceğinden, Milli Meclis kurulup da yasama görevine başlayıncaya kadar, Hey’et-i Temsiliye’nin bu kabineyi desteklemesinin vatan ve millet için hayırlı bir iş olduğu kabul edildi.
Gerçekten de bu kararımızı uyguladık.’
(Mustafa Kemal’in Harbiye Nazırı Cemal Paşa’ya 13.Kasım.1919 gönderdiği telgraf ise şöyledir:)
‘Geçen Çarşamba günü Sadrazam Paşa’ya istifa teklif olunduğunu, adı geçenin de ret buyurduklarını işittik. Bu havadisin sağlamlık derecesi hakkında malumat verilmesini rica ederiz. Şunu arz edelim ki, Sadrazam’ın istifası halinde derhal tekmil vaziyete hakim olmak için icap eden tedbirler tarafımızdan alınmıştır. Tabii bunda tereddüt gösterilmeyecektir. Neticenin ne olabileceği takdir buyurulur. Bu konudaki mesuliyetin de bize ait olamayacağı açıktır.’
Hükumet, İzmir’in asıl halkından olmadıkları halde, evlerini İzmir’e nakleden Kayseri Rumlarının bu hareketine engel olunmasını kararlaştırdı. Bakanlar Kurulu, İç Anadolu’dan Adana’ya göçen Ermenilerin bu hareketine engel olunması kararını da alıyor.
(Kaynak: Kurtuluş Savaşı Günlüğü 2 / Zeki Sarıhan / Syf 229)
İstiklal: Sulh davamız karanlıklar içinde.
(Kaynak: Kurtuluş Savaşı Günlüğü 2 / Zeki Sarıhan / Syf 229)
