Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa, Doğu, Bau Cepheleri ve Yedinci Ordu kumandanlarından, Sevr Anlaşması'nın bazı maddeleri ile Boğazlardaki giivenliğin nasıl sağlanacağı konusunda göruş sordu (İzzettin 3: 9; Karabekir 1 : 974. Karahekir'in cevabı: 1 2 ) .
(Kaynak: Kurtuluş Savaşı Günlüğü / Zeki Sarıhan)
The Times: Sevr Anlaşması hukumden duşmuştur. Yunanistan muvaff ak. olamamışur. -Selanik'in 10 yıl önce Yunanlılara teslimi yıldönumu.
(Kaynak: Kurtuluş Savaşı Günlüğü / Zeki Sarıhan)
Tevhidietkir: Suvarilerimiz duşman gerilerinde tahribat yapular. Mustafa Kemal Paşa, Anadolu tahliye edilmedikçe sulh mumkun değil, diyor.
(Kaynak: Kurtuluş Savaşı Günlüğü / Zeki Sarıhan)
Tuozzi, Ankara’da Mustafa Kemal Paşa tarafından da kabul edilmiştir.304 Ne yazık ki, Mustafa Kemal Paşa ile Alberto Tuozzi arasında yapılan görüşmede nelerin konuşulduğunu şimdilik tam olarak ortaya koyma imkanına sahip değiliz. Bununla birlikte; elimizdeki bir belge, bu görüşme hakkında ipuçları vermektedir. İstanbul’dan Dışişleri Bakanlığına, Doğu Akdeniz İtalyan Sefer Kuvveti Komutanlı- ğı’na ve Rodos ve Oniki Ada Hükümetine 21 Ocak 1922’de bir yazı gönderilmiştir. Bu raporda, Tuozzi’nin Ankara’da Mustafa Kemal Paşa ile Menderes Bölgesi’ndeki askerlerin geriye çekilmesi konusunda yaptıkları son görüşme anlatılmıştır. Bu görüşmede Mustafa Kemal Paşa, Tuozzi’ye, “İtalya’nın Anadolu’daki askerlerini tamamen geriye çekeceği hakkında verdiği sözü tutmadığını11 söylemiştir. Tuozzi cevabında; “Ankara Hükümeti Hariciye Vekili’nin Roma’ya, ‘İtalyan askerlerinin Menderes Bölgesi’nde bulunmasının Milliyetçilere coğrafi avantaj sağladığını söyleyerek bölgenin tahliye edilmemesini istediğini’ söylemiştir. Mustafa Kemal Paşa, Tuozzi’den, “Ankara Hükümeti’nin, bölgenin tahliyesinin en kısa zamanda gerçekleşmesini arzu ettiğini Dışişleri Bakanına iletmesini44 rica etmiş, Tuozzi de, “Roma’ya döner dönmez bu isteği ileteceği konusunda güvence vermiştir.
(Kaynak: Milli Mücadele Döneminde Türk İtalyan İlişkileri)
MOSKOVA’DA TÜRKİYE SEFİRİ KEBİRİ ALİ FUAD PAŞA’YA* (8 KASIM 1921)
No: 2/656
Şifre
Moskova'da Türkiye Sefiri Kebiri1 Ali Fuad Paşa Hazretleri'ne
C.17 Teşrinievvel 37 [17 Ekim 1921]
Telgrafnamenizi 8 Teşrinisani 37'de [8 Kasım 1921] 22 günde aldım. Cemal Paşa şimdiye kadar dürüst hareket etti. Aynı tarzda devam ederse kendisini takviye edeceğiz. Her halde Enver vesaire ile alakasını kesmelidir. Bunları benim tarafımdan açıkça kendisine söyleyiniz. Medine Muhafızı Fahrettin Paşa'yı Afgan Sefiri yaptık. Cemal Paşa'nın Afganistan'daki mesaisini yavaş yavaş millete anlatarak mevkiini sağlamlaştıracağım. Şimdiye kadar olan bildirimlerini iyi kabul ve mümkün olanlarını tatbik ettim. Onun tarafından telgraf ve devletlinizin yazısını bekliyorum.
8.11.37 [1921]
